Zur Zeit sind keine Aktivitäten geplant.
Einen Teil der in Ausstellungen gezeigten Bildern ist der beiliegenden Liste zu entnehmen. Sie können auch als Reproduktionen (Giclees) bestellt werden.
Voor bestellingen s.v.p. hier klikken.
Kunst en Filosofie I
De kunst van het waarnemen,
het waarnemen van kunst
Tijd: vanaf maart 2014
Plaats: Voordorp/ Utrecht
meer: hier klikken
Kunst en Filosofie II
De filosofie voor de werkelijkheid
in het hier en nu,
de kunst om het "Niet-Identieke" te ontdekken.
Tijd: vanaf 9 juni 2015,
elke dinsdag 19:30 tot 22:00 uur
plaats: Voordorp/Utrecht
meer: hier klikken
Ernst Bloch´s Filosofie
en
het Expressionisme
Tijd: vanaf 23 oktober 2014,
elke donderdag 19:30 tot 22:00 uur
plaats: Voordorp/Utrecht
meer: hier klikken
———————————————————————————————————————
Met het begrip “kunst” associëren wij in het algemeen de begrippen esthetiek, schoonheid en soms ook waarheid. Waarheid in de betekenis zoals het Friedrich Schiller formuleerde: “Wat wij hier nu als schoonheid<in de kunst> ervaren, zal ons in de toekomst dan als waarheid tegemoet komen.” Dus de door kunstwerken verschijnende schoonheid zal de toekomstige waarheid zijn. Ook de filosoof Adorno kent de verwantschap van filosofie als de metafysische discipline én de schoonheid in de kunst, namelijk: “De kunst heeft de filosofie nodig, zodat ze haar eigen waarheid kan formuleren, maar de filosofie heeft – omgekeerd – ook de kunst nodig, want: zonder kunst is voor de filosofie de weg tot de waarheid versperd.”
Dit betekent dat de metafysische en de artistieke waarheid tenminste in wisselwerking staan en de ene waarheid niet zonder de andere waarheid kan existeren. Misschien bestaat er zelfs een gemeenschappelijke basis voor? Wat zou zo’n gemeenschappelijke basis kunnen zijn?
Liggen de wortels van kunst en filosofie misschien in het vermogen om ons alles op de ene of andere manier voor te stellen dat ons tegemoet komt? Dus zijn filosofie en kunst niets anders dan “voorstelling van iets dat wij in ons hebben…” evenwel in verschillende voorstellingsruimten, met tegen elkaar strijdende structuren? Zijn deze vermogens van onze voorstellingskrachten in de filosofie en in de kunst in staat het fenomeen-zijn van fenomenen in de kunst en in de filosofie te verklaren?
In de cursus zullen wij met behulp van filosofische teksten en kunstwerken het fenomeen-zijn in de kunst en in de filosofie nauwkeuriger benaderen en hierbij het algemene en het bijzondere van deze twee voorstellingskrachten onderzoeken.
De bijeenkomsten vinden in 3573 XA Utrecht, R. A. Kartinistraat 39, vanaf 19:30 t/m 21:30 uur plaats. Aanmeldingen s.v.p. via tel. 030 2732037 of via email majewski@art-im.de .
Het thema van de twee belangrijkste boeken van Ernst Bloch “Geist der Utopie” (De geest van de utopie) en ”Prinzip Hoffnung” (Het principe hoop) wordt vertegenwoordigd in het Expressionisme, meer precies in de beweging van de “Blaue Reiter”, van wie de vertegenwoordigers vooral Franz Marc, Wassily Kandinsky en Paul Klee waren.
In het Utopie-boek gaat het met name om de zelfbeschikking en zelfontplooiing van de mens en zijn ziel.
In het hoop-boek gaat het er vooral om een reële mogelijkheid te vinden om het nog niet ontstane, het nog net niet bewuste, het al lang vergetene, het archaïsch ingekapselde te onthullen. De waarachtig hopende mens en het voor hem waarachtig “hoopbaar mogelijke” vragen er om in vervulling te gaan via de kunst.
Naast de “geheimzinnige” mens met zijn hoop, zijn waan en zijn op de realiteit gerichte streven, moet de esthetische kunst met haar activerende kracht voor de mens op de voorgrond treden en hem in het “Hier-zijn” ondersteuning bieden.
Het wezen en de opdracht van de kunst, en voor Bloch speciaal het Expressionisme, is daarom niet zomaar schijn, de kunst is voor hem vooral “voor-schijn” (van het Zijn) en is gericht op de waarheidsvraag. Kunst is daarom kennis bemiddelend en “bewustheid”-verwijdend. Kunst is daarom in staat: “de wereld zelf tot praten te brengen”(Marc).
De lezingen zijn zo geconstrueerd dat – na een inleidende introductie –discussie de basis vormt. De filosofie van Bloch en (expressionistische) schilderijen – ook die van ieder zelf zijn welkom – staan voorop, om zo de filosofisch belangrijke verklaringen van Bloch te begrijpen en (misschien) deze schilderijen zelf weer opnieuw en met heel andere ogen te ontdekken.
Het idee is met de lezingen/bijeenkomsten eind oktober (eerste keer donderdag, 23.10.14) te beginnen. De eerste 5 bijeenkomsten (altijd donderdags) zijn vastgelegd daarna is een voortzetting mogelijk indien gewenst.
Kunst zegt Plato, is mimesis, is voorstelling. Via een voorstelling van iets wordt in de kunst een fenomeen ter verschijning gebracht, een fenomeen dat “buiten” in onze maatschappij respectievelijk in de wereld ergens bestaat. Kunst laat ons dus iets van fenomenen zien, iets dat zonder kunst voor ons verborgen zou blijven.
Wij kunnen dergelijke fenomenen alleen waarnemen als wij ons er innerlijk ontvankelijk voor maken.
In deze lezingen onderzoeken we hoe dat waarnemen in zijn werk gaat. Hoe neem ik de wereld waar speciaal via kunstwerken? Doe ik dat met mijn bewustzijn, mijn bewuste intentionaliteit? Of doe ik dat vooral lichamelijk of zintuiglijk? En wat is het resultaat? Krijg ik daardoor meer kennis van de wereld met haar eigen waarheid? En hoe openbaart zich dan deze waarheid aan ons? Toont ze zich als gerationaliseerde, gefragmenteerde visie van de wereld? Of lukt het ons via de kunst de wereld – on-gefragmenteerd - in een doek, beeld of toon te herkennen? En als dat zou lukken, omvat kunst dan niet meer dan de ons bekende rationele waarheid?
De kunst zelf (of de kunstenaar) geeft ons hierop een antwoord. De kunst, de kunstenaar, biedt ons de mogelijkheid de wereld zo waar te nemen dat wij de orde, of de wanorde, van onze gewone alledaagse wereld kunnen herkennen, er misschien ook aan kunnen ontsnappen of hem opnieuw in een heel andere vorm kunnen ontdekken.
Wat is hiervan de oorzaak? Komt dat omdat de kunstenaar, als de bemiddelaar van fenomenen, en wij, als de beschouwer van kunstwerken, dan wellicht anders waarnemen? Misschien doordat de fenomenen zich voor ons tonen en in- en uitwendigheid, subject en object, op veranderlijke wijze verbindingen aangaan, zich veranderen en elkaar “bevruchten”?
Zo kunnen we kunst als de liefde naar ‘het geheel andere’ zien: als het fenomeen, dat alles in zich omvat, het nooit echt vrijgeeft en dat toch steeds iedereen lokt en zo probeert je naar deze andere rijkere werkelijkheid en waarheid over te halen. Uiteindelijk kunnen we zo “het bijzondere en het algemene verzoenen” (Adorno), met behulp van ons waarnemingsvermogen.
De lezingen worden afgewisseld met oefeningen en er is voldoende ruimte voor discussies.
De bijeenkomsten vinden in 3573 XA Utrecht, R. A. Kartinistraat 39, vanaf 19:30 t/m 21:30 uur plaats. Aanmeldingen s.v.p. via tel. 030 2732037 of via email majewski@art-im.de .
terug naar de homepage